30/12/2022

Idzie nowe!, czyli Sylwester po meksykańsku

 

Buenos dias!
Umowny czas kalendarzowego końca jednego, a rozpoczęcia kolejnego roku, jest okazją do rozpoczęcia czegoś nowego w życiu. Mnóstwo zwyczajów, przesądów, obrzędów i tradycji wpisanych w ten czas świadczy o wielkiej wadze, jaką człowiek przywiązuje do możliwości oraz okazji do zmiany swojej egzystencji. Jak wygląda ten proces dorocznego przejścia kalendarzowego w Meksyku?

Kalendarz, rytm życia i zaklinanie

Meksykanie w swojej przesądności nie różnią się od innych narodowości, które zwłaszcza w jakichś ustalonych chwilach życia chcą zaklinać w różny sposób przyszłość i los. Czynią to w rozmaity sposób, który praktykowany regularnie i masowo w czasie, staje się tym, co nazywamy tradycją. Może mieć podłoże religijne, ale nie koniecznie. Najczęściej jest wyrazem odwołania się do siły wyższej, która kieruje losem człowieka oraz świata. Takimi zaklinanymi momentami były dla wielu plemion agrarnych były niegdyś chwile zakończenia zbiorów albo ich rozpoczęcia. Na podstawie obserwacji zmian na ziemi oraz porządku astrologicznego wykształciły się najstarsze znane nam kalendarze. Ich celem było ustabilizowanie powtarzających się cyklów przyrody oraz zjawisk kosmicznych w ruchu planet i gwiazd, ażeby ułatwić ludziom wpisanie w nie swojej aktywności. Było to istotne, bowiem od tego wszystkiego zależało przetrwanie człowieka.

Porządkowanie

Przed zakończeniem roku należy zrobić gruntowne porządki w całym domu, oczywiście wziąć kąpiel i zaserwować ją domowym pupilom (psom, kotom, itp.), jeśli takowe przybywają w domostwie. To znak rozpoczęcia wraz z nowym rokiem nowego życia. Wszak nowy czas to nie zapisana jeszcze stronica naszego życia. Podobnym „obrządkiem” jest zwyczaj otwierania tuż po północy drzwi i symboliczne wymiatanie od środka na zewnątrz, ażeby wyrzucić stare brudy (z minionego czasu). Drugą częścią rytuału jest wyjście na zewnątrz i wrzucenie do domu kilku monet, co ma zapewnić rodzinie dobrobyt. Dużo większe znaczenie i sens nabiera ten zwyczaj, gdy przenieść go w sferę duchową, a którym może być prośba o przebaczenie popełnionych wobec kogoś wykroczeń, prośba o zgodę i uregulowanie wzajemnych niesnasek i niejasnych sporów.

Świeca - zawsze ważny symbol obrzędowy

Jedną z tradycji noworocznych jest dla Meksykanów  ustawienie na białym talerzu dwóch lub trzech świec, otoczonych ziarnami, np. ryżu, fasoli, soczewicy oraz gałązki cynamonu. Świece zapalane są na całą noc ostatniego dnia w roku. Pierwszego dnia w roku należy je zakopać lub gdzieś schować, co ma przynosić wszelką obfitość.

Innym sposobem pozyskania obfitości jest swoisty rytuał, ze współudziałem przyjaciół lub znajomych. Należy ich poprosić, żeby na przygotowaną wcześniej tacę z umieszczoną pośrodku niej świecą, wrzucili monety, wypowiadając przy tym życzenia lub modlitwy. Następnie tacę należy wypełnić wodę oraz zapalić świecę.

Winogrono, czerwone majtki i walizka

Tuż przed kulminacyjną chwilą rozpoczęcia Nowego Roku, o północy Meksykanie spożywają dwanaście winogron (bez pestek). Tradycja ta pochodzi od Hiszpanów, dla których dwunastka była liczbą szczęśliwą. Inną tradycją jest przyrządzenie potrawy z soczewicy, spożywanej podczas kolacji. Wszystko to ma przynieść dobry los w nadchodzącym roku. Dwanaście winogron to symbol dwunastu miesięcy w roku. Kiedy trafi się jedno winogrono (lub więcej) nadpsutych, to oznacza ono ilość miesięcy, które przyniosą niezbyt dobry czas.

Niektórzy ubierają również czerwoną bieliznę, która wyraża pasję. Żółta bielizna ma z kolei być gwarantem dobrobytu oraz pieniędzy w nadchodzącym roku, zielona - zdrowia i dobrego samopoczucia a różowa oznacza życzenie spotkania prawdziwej miłości i przyjaźni.

Dla marzących o wielkich podróżach lub planujących udanie się w dalekie strony, wskazane jest obchodzenie z walizkami swojego domostwa. Im więcej razy, tym lepiej. Nie wiem niestety, czy walizki mają być pełne czy też puste? Dla nie mających formy fizycznej to niezwykle istotny szczegół. A dla sportowców, to zaledwie przyjemna rozgrzewka. Niemniej zawsze trochę ruchu nie zaszkodzi, a nawet służy naszemu zdrowiu. Jest też wersja tejże tradycji dla leniwych: na środku pokoju umieszcza się walizkę i obchodzi się ją kilka razy.

Te i inne

W zwyczajach noworocznych nie brakuje również troski o miłość. Niektórzy twierdzą, że aby być z kimś spełnionym w miłości należy przewiązać czerwoną wstążką fotografię ukochanej osoby i umieścić ją pod poduszką tuż przed pójściem spać. Ale wcześniej przed położeniem na niej głowy wskazane jest obserwowanie fajerwerków noworocznych. Ma to ponoć pomagać odstraszać złe duchy.

Oczywiście, powyższe zwyczaje nie są powszechnie praktykowane, zależą od przechowywanych w danej rodzinie tradycji i od regionu. Mogą różnić się jakimiś szczegółami. Od człowieka zależy również jaką nadaje im rangę. Dla jednych będą one miały niesamowicie ważne znaczenie, a dla innych będą zwykłą, radosną zabawą. Oczywiście, jak na całym świecie, skąpanej w pianie szampana.

Myślę, że w tym czasie i tak najważniejsze jest po prostu przebywanie razem, szczere wzajemne życzenia a także radosne wypatrywanie nie zapisanego jeszcze czasu z nadzieją na lepsze jutro.

Życzę więc Wam, aby w tym Nowym Roku nie brakowało Wam pokoju serca, radości i błogosławieństwa Tego, który jest Panem czasu. Posłuchajcie tej piosenki o czasie i starajmy się nie zmarnować tego daru, który nigdy nie powróci, a zarazem jego dobre przeżycie jest wpisane w jakość naszej wieczności. 


Chwiejnym krokiem

  Buenos dias! Alkoholizm jest chorobą, która bazuje na uzależnieniu od alkoholu. Staje się problemem wpisywanym w poziom zdrowia publiczne...