Buenos dias!
Spośród licznych artystek
meksykańskich od samego początku, kiedy usłyszałem jej aranżacje
znanych mi skądinąd utworów zakorzenionych w Meksyku, zapadła mi
w duszę muzyka Lili Downs (dokładniej: Ana
Lila Downs Sánchez). To
jedna z tych z na świecie, która oprócz niepowtarzalnej barwy
swojego głosu, pełnego ekspresji oraz pasji, potrafi trafnie
przekazać ubrane w niezwykle kolorowe dźwięki przesłanie.
Różnoświat
Lila
łączy w sobie dwa światy, a tak naprawdę to dużo więcej ich
przewija się zarówno w jej życiu, jak i twórczości. Córka
Meksykanki i Amerykanina. Urodziła się w stanie Oaxaca, który do
dziś dnia z dumą kultywuje swoje indiańskie korzenie. Część
swojego dzieciństwa spędziła w Minnesocie (USA). Tam studiowała
śpiew klasyczny oraz antropologię kulturową. Zawsze jednak
podkreśla swoją tożsamość meksykańskiej Indianki z Tlaxiaco,
swojego rodzinnego miasta. Nic dziwnego, że w muzyce Lili Downs
oprócz wyraźnej inspiracji przebogatą kulturą meksykańską,
rozbrzmiewają również dźwięki bluesa, rocka, jazzu czy muzyki
elektronicznej. W połączeniu z cumbią, sol, rancheros, corridos,
bossa nova, tradycyjna muzyka autochtonów z różnych regionów Meksyku
stanowi prawdziwą mieszankę wybuchową. Miałą swój udział w
ścieżkach
dźwiękowych do filmów takich jak Frida (utwór
„Burn it Blue”), Tortilla
Soup, Las
mujeres verdaderas tienen curvas i Fados. Śpiewa
od ósmego roku życia i posiada trzyoktawową skalę głosu.
Artystka
nie ogranicza się jedynie do ładnego śpiewania. Zagrała też
niewielkie role w filmach Mariachi
Gringo (2012),
Deseo (2013),
Frida (2002),
River
of Fundament (2014),
Travesía
del desierto (2011),
De
como los niños pueden volar (2008).
Ciekawe,
że grała w nich przeważnie role piosenkarek.
Ambasadorka
Downs
nie tylko koncertuje, ale także koncentruje się w swoim życiu na
działalności społecznej. Nie jako polityk czy reprezentantka
jakiegoś ugrupowania partyjnego (na szczęście!). Znana jest z
aktywności dla praw kobiet oraz wspólnot indiańskich w Meksyku,
promocją kultury i edukacji. Muzyka stanowi dla niej narzędzie,
które nie tylko wyraża jej emocje oraz przesłanie, ale też, jak
wierzy, może wpłynąć pozytywnie na zmiany społeczne. Pomaga
kobietom meksykańskim poprzez stypendia umożliwiające im
wykształcenie. Jest także głosem migrantów, którzy go nie
posiadają w społeczeństwie. Uczestniczyła i uczestniczy w wielu
inicjatywach, których celem jest zachowanie obumierających
rdzennych języków indiańskich, jak również prastarych tradycji
meksykańskich. Lila Downs stała się poprzez to prawdziwą ikoną
kobiety dumnej ze swoich indiańskich korzeni, silnej i wytrwale
walczącej o swoje ideały.
Cud spotkania
Lila
Downs aktywnie uczestniczy w wielu festiwalach oraz koncertach
muzycznych. Od dawna chciałem na żywo usłyszeć jej głos. Jednak
zawsze były jakieś przeciwności. Nawał pracy i obowiązków,
spore odległości pomiędzy poszczególnymi rejonami Meksyku, stale
wzrastająca przemoc uniemożliwiająca dotarcie w niektóre miejsca,
itp.
Nie
pierwszy to raz, kiedy Bóg, rozpieszczając swoje dzieci, wchodzi do
działania. I ułatwia wszystko, i czyni możliwym. Tak było i tym
razem w moim przypadku: „Nie mógł Mojżesz do góry, przyszła
góra do Mojżesza”!
Niecały
tydzień temu Lila zawitała do Jiutepec, aby zagrać jeden z
koncertów należących do jej trasy koncertowej. Miejsce koncertu,
centralny plac potocznie zwany w Meksyku zocalo, mniej więcej
jest odległy od mojego miejsca zamieszkania jakieś półtora
kilometra. Przypadek?... Już od dawna nie wierzę w przypadki. A
dokładniej: kiedy bliżej poznałem Ojca.
Rozmowa
Tłum
ludzi. Choć wielu mi mówiło, że nie znają twórczości Lili
Downs. Pytali, kto to jest? Artystka ma jednak rzeszę swoich
wiernych fanów, którzy nie omijają żadnego z jej występów.
Dzisiaj też zgromadziła się ich spora gromada. Wszyscy obowiązkowo
w koszulkach promujących jej osobę. Młodzież, ale także sporo
osób w średnim wieku. Niektóre kobiety, idąc za stylem ubierania
się Lili w kolorowych ciuchach, jakie noszą indiańskie kobiety.
Możecie sobie wyobrazić ścisk, jaki wywołał napierający tłum,
który utworzył się tuż po tym, jak piosenkarka wysiadła ze
swojego sporego auta. Każdy chciał ją pozdrowić, zamienić kilka
słów, poprosić o autograf lub zdjęcie. Życie gwiazd. Podziwiam
pokorę, szacunek, cierpliwość i radosne podejście Lili do
każdego, kto się do niej zbliżał.
Stanąłem
obserwując to zjawisko. Było to dziwne, odmienne od innych
zachowanie. Podobnie jak mój wygląd. Pomimo opalenizny, nadal
jestem tutaj güero
(blondynem),
ze wzrostem dominującym nad innymi. W dodatku błękitny kolor moich
oczu od razu zdradza, że nie jestem rodowitym Meksykaninem. Może
właśnie te szczegóły sprawiły, że Lila podeszła do mnie,
wzięła za przedramię i rzekła: „Jak się cieszę, że tutaj
jesteś!”, po czym objęła mnie i serdecznie ucałowała w
policzki. Ciekawe, że pomimo empatycznej uwagi dla innych i szacunku
dla swoich fanów, zdobyła się na taki ciepły gest tylko wobec
mnie, wyróżniającego się w tłumie. Może odczuła moją
fascynację kulturą Meksyku? Nie wiem. A następnie krótka,
serdeczna rozmowa, która dała mi wiele radości.
Szał dźwięków na prostej
pięciolinii
Występ
ze wszech miar profesjonalny i pełen życia. Sukces Lili był też
bez wątpienia zasługą towarzyszących jej muzyków. Każdy był
wirtuozem swojego instrumentu. Życiodajny puls życia dźwięczał
wokół zapraszając do tańca. Przekrój twórczości Lili dobrany
zgodnie z oczekiwaniami publiczności. Hity, które prawie każdy
znał na pamięć, wspólne śpiewanie a nawet tańce. Doświadczenie
i charyzma. Ciężka praca i talent.
O
sztuce i muzyce
Estoy
convencida de que la música puede acercarnos. (...) El arte puede
abrir tu corazón - Jestem przekonana, że muzyka może nas
zbliżać do siebie. (...) Sztuka może otworzyć twoje serce.
Ya
no es tan fácil clasificar las cosas porque tomamos influencias de
diferentes áreas dependiendo lo que nos gusta a cada uno de nosotros
- Nie jest tak łatwo klasyfikować rzeczy ponieważ ulegamy wpływom
różnych czynników zależnie od tego, co podoba się każdemu z
nas.
La
música es el lenguaje universal -
Muzyka jest uniwersalnym językiem.
La
música es para el alma lo que el ejercicio es para el cuerpo
– Muzyka jest dla duszy tym, czym jest dla ciała ćwiczenie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz